foto1
foto1
foto1
foto1
foto1
ช่วงนี้อากาศแปรปรวนนะครับ ฤดูหนาวแต่ร้อน และมีฝนตกกระจายทั่วประเทศเลยทีเดียว และตอนนี้ก็ฤดูเก็บเกี่ยวของชาวนาซึ่งไม่ได้เก็บเกี่ยวด้วยมือแบบดั้งเดิมแล้ว แต่หันมาใช้รถเกี่ยวข้าวแทนซึ่งทำได้รวดเร็วกว่ามากๆ แต่ก็มีปัญหาตามมาคือข้าวเปลือกมันยังไม่แห้งเก็บเข้ายุ้งฉางไม่ได้ ต้องมีการตากแดดให้แห้งก่อนสัก 2-3 วัน พอมีฝนมาแบบนี้ก็แย่เลย บางรายก็เอาไปตากบนถนนหนทางซึ่งอันตรายมากๆ อย่าหาทำเด้อพี่น้อง มันผิดกฎหมาย...😭🙏😁

: Our Sponsor ::

adv200x300 2

: Facebook Likebox ::

: Administrator ::

mail webmaster

: My Web Site ::

krumontree200x75
easyhome banner
ppor 200x75
isangate net200x75

e mil

No. of Page View

paya supasit

ju juคันเจ้าได้ขี่ซ้างกั้งฮ่มเป็นพระยา อย่าได้ลืมคนทุกข์ผู้ขี่ควายคอนกล้า

        ## ถ้าได้ดิบได้ดีหรือได้เป็นใหญ่แล้ว ก็อย่าได้ลืมผู้คนรอบข้าง @อย่าลืมบุญคุณคนที่เคยเอื้อเฟื้อเรา ##

serng header

เพลงเซิ้งต่างๆ เป็นเพลงที่ใช้ร้องประกอบพิธีกรรม ตามความเชื่อของชาวอีสาน ใช้ร้องโดยมีจุดมุ่งหมายในการร้อง เพื่อให้เกิดความสนุกสนาน ดึงดูดให้คนไปร่วมพิธี และการร้องเพลงเซิ้งยังเป็นสื่อกลางในการขอความร่วมมือในพิธีนั้น เช่น ขอเงิน ขอสิ่งของ หรือขอความร่วมมืออื่นๆ ตามแต่จะต้องการ การร้องเพลงเซิ้งจะประกอบด้วยคนขับกาพย์นำ และจะมีลูกคู่คอยร้องรับ ลักษณะบทเพลงจะเป็นเพลงแบบด้นกลอนสด

เซิ้งบั้งไฟ

การเซิ้งบั้งไฟ เป็นการบวงสรวงอ้อนวอนแด่พญาแถน เพื่อขอให้ฟ้าฝนตกต้องตามฤดูกาล เพื่อให้ชาวบ้านได้ทำไร่ ทำนากัน บทเซิ้ง ที่ใช้เป็นคำกลอนภาคอีสานชนิดหนึ่งที่เรียกว่า "กาพย์" ซึ่งวรรคหนึ่งประกอบขึ้นด้วยคำจำนวน 7 พยางค์ คำสุดท้ายของวรรคแรกจะสัมผัสกับคำที่ 1 หรือคำที่ 3 ของวรรคถัดไปอย่างนี้เรื่อยๆ

        "โอ เฮา โอ ศรัทธา เฮาโอ
ขอเหล่าโทนำเจ้าจักถ้วย
ดักมายายหลานชายให้คู่
ตายเป็นผีสินำมาหลอก
คันให้แล้วหลายแก้วสิให้พร
เลี้ยงควายดำให้เป็นโตเขาแก้ว
ขอเหล้าเด็ดนำเจ้าจักโอ
หวานจ้วยจ้วยต้วยปากหลานชาย
คันบ่คู่ตูข้อยบ่หนี
ออกจากบ้านสิหว่านดินนำ
เลี้ยวควายด่อนให้เป็นโตเขาคำ
เลี้ยงใหญ่แล้วกะคาดไฮ่คาดนา"

 

การเซิ้งบั้งไฟ

กาพย์เซิ้งบั้งไฟ (กาพย์วิฑูรย์บัณฑิต)

        "โอมพุทโธ นะโมเป็นเค้า
พระมุนีอยู่หัวเป็นเจ้า
อนิจจังลูกหลานเต็มบ้าน
ให้บำเพ็ญภาวนาอย่าขาด
ให้กินทานจังหันแม่ออก
โตสอนโตจื่อเอาให้ได้
ผิดวิสัยอย่าทำเมื่อหน้า
ฝูงมัจฉาหมายชมน้ำใหม่
ลางนกทามันฮ้องออกชื่อ
ข้อยซิเว้ากาพย์พระมุนี
เว้าเมื่อหน้ายังกว้างกว่าหลัง
เจ้าอย่าคร้านปะฮีตครองธรรม
ให้ตักบาตรอย่าขาดวัดศีล
เพิ่นสอนบอกอย่าเกิดโมโห
บาปอยู่ใกล้บุญนั้นอยู่ไกล
เป็นเหล็กกล้ามันถืกหินซา
ลางนกใส่มันฮ้องเบื้องขวา
ให้จื่อไว่นำฮีตบูฮาน"

 

เซิ้งนางแมว

พิธีแห่นางแมว เป็น พิธีขอฝน เมื่อปีใดที่ภาคอีสานแห้งแล้งฝนฟ้าไม่ตกต้องตามฤดูกาล ชาวอีสานจะทำพิธีแห่นางแมว เพื่อขอฟ้าขอฝน เริ่มจากการคัดเลือกแมวสีดำตัวเมียมา 1-3 ตัว นำไปใส่ลงในกระทอหรือเข่ง ที่มีฝาปิดพร้อมพูดว่า "นางแมวเอย ขอฟ้า ขอฝน ให้ฝนตกลงมาด้วยเด้อ" จัดตั้งเครื่องบูชาพร้อมตั้งจิตอธิษฐานขอน้ำฝน ชาวบ้านจะเตรียมขบวนแห่นางแมวไปภายในหมู่บ้าน พอผ่านบ้านใครเจ้าของบ้านจะเตรียมน้ำมาสาดไปให้ถูกขบวนแห่ และตัวนางแมวด้วย ขณะที่แห่ไปนั้นคนที่ร่วมขบวนแห่จะร้องคำเซิ้งแห่นางแมวพร้อมกัน โดยมีผู้นำคนหนึ่งและผู้คนในขบวนจะร้องตาม ชาวอีสานมีความเชื่อว่า หลังจากประกอบพิธีแห่นางแมวแล้วฝนจะตกลงมาตามคำอ้อนวอน ในคำเซิ้งนางแมวมีอยู่ว่า

        "เต้าอีแม่นางแมวมาขอไข่
ขอน้ำมนต์ฮดแมวให้แหน่
บ่ได้ปลาเอาหนูกับข้าว
แม่เฒ่าเอยอย่าฟ้าวขายลูก
ตาเว็นตกฝนตกลงมา
ตาเว็นตกฝนตกลงมา
ฝนบ่ตกข้าวนาตายแล้ง
ตกลงมาฝนตกลงมา
ขอบ่ได้ขอฟ้าขอฝน
บ่ได้ค่าจ้าง เอาแมวข้อยมา
บ่ได้ข้าวเหล้าเด็ดก็เอา
ข้าวเพิ่นปลูกลูกน้อยเพิ่นแพง
ตาเว็นต่ำฝนหน่ำลงมา
ฝนบ่ตกข้าวไฮ่ตายคา
ฝนบ่ตกกล้าแห้งตายนาน
เทลงมาฝนเทลงมา กุ๊ก กู๊ กุ๊กๆ กู๊"

 

ฟ้อนแห่นางแมว

เซิ้งแม่นางด้ง

พิธีเต้าแม่นางด้ง หรือ แห่แม่นางด้ง เป็นพิธีขอฝนของชาวอีสานเช่นกัน โดยนำกระด้งมาคู่หนึ่ง ใช้ไม้คานสองอันมัดไขว้กันเป็นรูปกากบาท เอากระจก หวี ปั้นข้าวเหนียว กำไลมือ แหวนของหญิงหม้าย วางลงในกระด้ง แล้วเอากระด้งอีกใบหนึ่งครอบข้างบนแล้วมัดติดกับไม้คาน เตรียมหลักไม้ไว้สองหลัก หลักหนึ่ง เป็นหลักแล้ง อีกหลักหนึ่งเป็นหลักฝน หัวหน้าจะทำพิธีโดยจัดเครื่องบูชาด้วยขันธ์ 5 และเหล้าก้อง ไข่หน่วย อธิษฐานขอน้ำฝน ให้คนสองคนจับไม้คาน เต้าแม่นางด้ง หัวหน้าพิธีจะนำชาวบ้านกล่าวคำเซิ้งแม่นางด้งเป็นวรรคๆ เมื่อกล่าวคำเวิ้งจบบทหนึ่ง หากแม่นางด้งเคลื่อนไปตีหลักฝนฝนก็จะตก และถ้าหากเคลื่อนไปตีหลักแล้งฝนก็จะแล้ง ใจความในคำเซิ้งแม่นางด้งจะเป็นการพรรณาสภาพของพืชผล ที่กำลังคอยฝนและคำกล่าวอ้อนวอนขอให้ฝนตก

        "เต้าอีแม่นางด้ง
มาเวียนนี้ได้สองสามฮอบ
ตักตุลี่แม่มี่ตุลา
มาสู้แดดหรือมาสู้ฝน
ซักไซ้แม่นเขียดจ่านา
เชิญทั้งครกไม้บากมาสูญด้งเยอ
มีทั้งหวีเขาควายบาย
มีทั้งเหล้าไหหลวงจับไก่
แขนลงมาแต่เพิ่นวีด้ง
มาปิ่นวัดปิ่นเวียนเดี๋ยวนี้
ฝนบ่ตกเข้านาตายแล้ง
หมากหม่วยสุกคาเคือเหมิดแล้ว
น้ำใสขาวให้สูพากันอาบ
ฝนตกลงตั้งแต่เทิงภูค่อย
กิ้งกันลง ฟันกันลงเสมอดังพันสาด
เสมอกันแล้วฝนแก้วเลียนลำ
สาวไทยเวียงเต้าแม่นางด้ง
มาเป่งน้ำเดือนหกใส่ข้าว
โล่งโค้งเสมอดังกงเกวียน
มาคอบนี้ได้สองสามที
พาสาวหลงเข้าดงกำแมด
มากำฮนนำแม่เขียดไต้
หลังซาแม่นพญาคันคาก
ด้งน้อยๆ ฮ่อนข้าวก็ขาวอีสาวก็มี
มีทั้งหัวเขาควายบายเกล้า
มีทั้งเหล้าไหใหญ่นับแสน
เต้นเยอด้งเปอ เคอเยอด้ง
ฝนบ่ตก เข่าไฮ่ตายคา
แฮ้งอยู่ป่าโฮมโกงเหมิดแล้ว
หมากเขือสุกคาข่วนเหมิดแล้ว
เห็นหอยตาบถิ่มขึ้นเมือบก
น้ำย่อยลงภูหอภูโฮง
ตาดแต่นี้เท่าฮอดเสอเพอ
มานำกูนี้ให้ฝนฮวยลง
เปอเสอเยอด้ง เปอเคอเยอด้ง
มาเป่งน้ำเดือนเก้าใส่นา กุ๊ก กู๊ ๆ ๆ"

 

เซิ้งแม่นางด้ง

เซิ้งผีโขน

การเซิ้งผีโขน เป็นการละเล่นอย่างหนึ่งในช่วงงานบุญมหาชาติ ประชาชนจะจัดขบวนแห่เป็นผีโขน โดยผู้ชายภายในหมู่บ้านจะจัดหาเครื่องดนตรี และทำหน้าผี พร้อมทั้งหาเสื้อผ้าคลุม แล้วจะมาพร้อมกันก่อนวันบุญมหาชาติ 5-6 วัน ออกเรี่ยไรจัตุปัจจัยตามหมู่บ้านใกล้เคียง เพื่อสมทบทุนในงานบุญมหาชาติ ในการออกไปเรี่ยไรนี้จะมีบทร้องเรียกว่า กาพย์เซิ้ง เช่น
            ตัวอย่างบทเซิ้งผีโขนไหว้พระศรีอารีย์
                "โอ โอ่ โอ โอ่ โอ โอะ โอ๋ วาสุคนสูวาสู่คน ว่าสู่คนจะหัวมนปลาก่า ไผบ่ว่า ฟ้าสิผ่าหัวมัน (สร้อย)

        "โอมพุทโธละนโมเป็นเข้า
เว้าบททำก็จำนำบ่แล้ว
ขออัญเชิญพระศรีอาริย์เจ้า
ปรากฏตัวเบ่งแบงเหลืองเลือม
มาบันดาลในงานคราวนี้
คิดอันใดแล่นใจป่าน้ำ
สิสั่งสอนสาวงามบ่าวน้อย
เชิญศรีอาริย์ลงมาเบิ่งแน
คันผิดใจละอภัยให้ด้วย
ข่อยซิเว้าตามที่คลองธรรม
คิดแคล้วๆ ตั้งต่อใจเทอญ
ผู้มิ่งเง้าเป็นเจ้าจอมหัว
เป็นผู้เชื่อมในพวกผีมาย
ให้ล้วนที่มีแต่สุขใจ
อย่าให้ซ้ำคำกาพย์คำกลอน
รับฟังข้อยผู้เจ้ากล่าวขาน
มาแท้ๆ มารีบเร็วไว
จงมาช่วยคุ้มครองรักษา"
 

เซิ้งผีโขนส่งเวสสันดร

 
ที่มา : ศิลปะการฟ้อนภาคอีสาน : ชัชวาลย์ วงษ์ประเสริฐ, มศว.มหาสารคาม (2532).

redline

backled1

isan word tip

isangate net 345x250

ppor blog 345x250

adv 345x200 1

นโยบายความเป็นส่วนตัว Our Policy

ยินดีต้อนรับสู่ประตูอีสานบ้านเฮา เว็บไซต์ของเรา ใช้คุกกี้ (Cookies) เพื่อให้ท่านได้รับประสบการณ์การใช้งานที่ดียิ่งขึ้น อ่านนโยบายคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล (Privacy Policy) และนโยบายคุกกี้ (Cookie Policy)