foto1
foto1
foto1
foto1
foto1
ช่วงนี้อากาศแปรปรวนนะครับ ฤดูหนาวแต่ร้อน และมีฝนตกกระจายทั่วประเทศเลยทีเดียว และตอนนี้ก็ฤดูเก็บเกี่ยวของชาวนาซึ่งไม่ได้เก็บเกี่ยวด้วยมือแบบดั้งเดิมแล้ว แต่หันมาใช้รถเกี่ยวข้าวแทนซึ่งทำได้รวดเร็วกว่ามากๆ แต่ก็มีปัญหาตามมาคือข้าวเปลือกมันยังไม่แห้งเก็บเข้ายุ้งฉางไม่ได้ ต้องมีการตากแดดให้แห้งก่อนสัก 2-3 วัน พอมีฝนมาแบบนี้ก็แย่เลย บางรายก็เอาไปตากบนถนนหนทางซึ่งอันตรายมากๆ อย่าหาทำเด้อพี่น้อง มันผิดกฎหมาย...😭🙏😁

: Our Sponsor ::

adv200x300 2

: Facebook Likebox ::

: Administrator ::

mail webmaster

: My Web Site ::

krumontree200x75
easyhome banner
ppor 200x75
isangate net200x75

e mil

No. of Page View

paya supasit

ju juคันเจ้าได้ขี่ซ้างกั้งฮ่มเป็นพระยา อย่าได้ลืมคนทุกข์ผู้ขี่ควายคอนกล้า

        ## ถ้าได้ดิบได้ดีหรือได้เป็นใหญ่แล้ว ก็อย่าได้ลืมผู้คนรอบข้าง @อย่าลืมบุญคุณคนที่เคยเอื้อเฟื้อเรา ##

baisri sukwan

รี ศรี มื้อนี้แม่นมื้อดี มื้อแม่ธรณีแจ่มเจ้า แม่ได้เว้าต่อฝูงคน หมดหน้าฝนลมเป่า เบิด เดือนเก้าวนมา ออกพรรษาลมหวี่ๆ ลมของปี่ข้าวดอและข้าวใหม่ เกี่ยวมาใส่ในลาน บ่ทันเป็นข้าว- สารบ่ทันฟาด ฮวงอาดหลาดมัดเป็นกำ ชาวนาทำทุกหมู่ เอามาสู่ปวงชน ของคนกินแม่นข้าว แม่ แจ่มเจ้าจั่งให้อนุญาโต องค์พุทโธก่อนสิฮู้ ก่อนสิตรัสรู้เห็นธรรม กะกินข้าวเป็นคำมะธุปายาส จั่ง ฉลาดเป็นมา สุชาดาถวายบาท เอาใส่ถาดทองคำ จั่งเห็นธรรมตรัสส่อง จั่งเห็นป่องอริยสัจสี่ จั่งได้ ออกจากที่สอนศาสนา มีปัญญาล้ำเลิศ จั่งได้เกิดเป็นคำสอน พระบวรองค์ประเสริฐ แม่ธรณีจั่งได้ เกิดส่อยนำมา พสุธาพื้นแผ่นใสปานแว่นพสุธา พวกชาวนาจั่งได้ขุด พวกชาวนาจั่งได้ก่น แม่บ่บ่น จักคำ ชาวนาทำปัดกวาด สิได้นวดได้ตี สิได้วีข้าวสะนุ ดังก้องกว่าเสียงพุเสียงปืน ตีกลางคืนฟาด ข้าว ฟาดข้าวจ้าวและข้าวเหนียว ย่างเที่ยวไปและเที่ยวมา เอาตีนขาเหยียบย้ำตั้งแต่เช้าฮอดค่ำ วนเวียน

sukwan lan

อยู่เป็นเดือนแสนยาก แสนลำบากแม่ธรณี ขออย่ามีคำโกรธ ขอยกโทษนำชาวนา ขอ ขมานำเจ้าแม่ จงเห็นแก่กินทาน เป็นข้าวสารตักบาตร ชาวนาหยาดวารี อุทิศกุศลให้แม่ธรณี ผู้อยู่ต่ำ ผู้หลิงหล่ำฝูงคน ฮู้อยู่บนพื้นแผ่น ขอจอมแก่นจงปราณี ขอแม่เจ้าธรณีอย่าได้ปาก ลูกจัก เอาจอบถากเสียลาน เฮ็ดบ่นานข้าวขึ้นเล้า ขอแม่เจ้าจ่งอภัย บ่ไปใสให้ได้เบิ่ง ให้ได้เพิ่งบารมี ขอ แม่ธรณีจ่งปกป้อง ในแห่งห้องปริมณฑล พวกฝูงคนจั่งบอก พวกอยู่นอกชาวนา อย่าถือสาลูกช้าง บ่ได้ม้างเพพัง บ่เอาหยังมาข่ม อย่าได้จ่มซังหลาน บ่อยู่นานดอกแม่ เสร็จแล้วแก่หนีลาน ไปเฮือน ซานสู่เล้า ข้าจั่งขอปากเว้าสมมา หมากสองคำยาสองกอก ผู้ข้าบอกพาหวาน เต็มพาพานบ๋าแม่ จงเห็นแก่ชาวนา อย่าถือสาเสียงสั่น เสียงสนั่นสะเทือนองค์ ผู้ข้าปลงมื้อนี้ออกจากที่จักคราว

พวกหนุ่มสาวมาชมชื่น แม่อย่าตื่นตกใจ ศรีนงค์วัยไวอย่ากริ้วกราด อย่าอาฆาตหลาน เหลน อย่าจองเวรพวกผู้ข้า ยามวางต่าครุแคง เขาวางแฮงตึ้งตั้ง บางคนนั่งชันขา บางคนมาเต้นไต่ บางคนไล่จับกัน เสียงโฮงันกินเหล้า พระแม่เจ้าจงอภัย จ่งหยับไปอยู่ขอก ผู้ข้าบอกจักคราว แม่ผม ยาวเก้าโยชน์ งามเหลือโพดมวยผม พระบรมได้ไทรเผิ่ง ให้คึดเผิ่งพระโคดม พระบรมตรัสรู้ พระนั่ง อยู่โพธิ์ศรี พระขันติตั้งหมั้น พระบ่ย้านกลัวมาร เขาอาจหาญมาก่อ เขามาต่อสงคราม ยกพลหลาม แหนแห่ อันได้แก่แหลนหลาว กองทัพยาวพอโยชน์ กุมภัณฑ์โกรธโกรธา เขายกมาว่าสิฆ่า มารเขา ว่าของเขา พระโคเอาแท่นแก้ว เขาบ่อแล้วยิงธนู มาฟันตรูพอหมื่น เสียงคีคื่นคับเวหน มาประจญ มีทั้งช้าง เขามาม้างชิงบัลลังก์ เขาบ่อฟังคำบอกเล่า เป็นของเก่าขานไขมา เสียงมารจาหยาบช้า เสียงมารดาพระจอมธรรม เอามานำหอกดาบ เอามาปราบขับหนี ยกมาตียิ่งผ่า พระบ่ว่าบารมี เอา ขันตีนั่งแท่น พระบ่แล้นไปใส สมดั่งใจเป็นวัตร

สามสิบทัศบารมี จั่งได้ฮอดแม่ธรณีผู้อยู่ใต้ ขึ้นมาไหว้พระโคดม ยกมวยผมขึ้นฟ้า จั่งได้ ว่าอธิษฐาน น้ำไหลท่วมพระยามารโตบังอาจ เป็นน้ำพาดไหลนองมา มีมัจฉาทั้งหมู่แข้ ลากคาบแก่ กุมภัณฑ์ หนีบ่ทันช้างม้า เผิ่นจั่งว่าแม่ธรณี แสนพันปีตุ้มไพร่ฟ้า พวกผู้ข้าบ๋าบน พวกฝูงคนใต้หลุ่ม คนหลายกลุ่มได้อาศัย แม่ศีไวแขนอ่อน จงผันผ่อนปราณี ขอแม่เจ้าจ่งมีเผยแผ่ จ่งเห็นแก่หลาน เหลน ยามกลางเว็นและยามเช้า ขอแม่เจ้าจงอย่าฝืน ยามกลางคืนเขาฟาด เขาบังอาจเหยียบไปมา ขอวันทากราบบาท อนุญาตคูณลาน พวกลูกหลานสิกองข้าว มีข้าวจ้าวและข้าวเหนียว มีคนเทียว มาแหว่ ขอเจ้าแม่จ่งอวยพร ตามคำสอนพระพุทธบาท อย่าให้เขินเป็นหาด อย่าได้ขาดเป็นวัง

ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญลานพวกลุกหลานขออนุญาต ข้าวไหลมาอย่าขาดเป็นกะบุง ให้ กองสูงเพียงปลายไผ่ ให้ข้าวกุ้มใหญ่ท่อภูผา ให้นำมาอั่งแน่นให้เต็มแผ่นลานคำ ให้จอมธรรมได้นั่ง เม็ดข้าวอั่งเหลือลาน ได้กินทานตักบาตร อย่าได้ขาดทานัง ให้เข้ายังคือเก่า ผู้ข้าเหล่าสามที แม่ ธรณีกะมาช่วย ตะถาคะโต สิทธิเตโช ชะโยนิจจัง สัพพะกัมมัง ประสิทธิ เมโอมธัญญะ สวาหุมฯ

เสกน้ำประพรมข้าวหลังสู่ขวัญ

 สุนักขัตตัง สุมังคะลัง สุปะภาตัง
สุหุฏฐิตัง สุขะโณฯ สุมุหุตโต จะ
สุยิฏฐัง พรหมจาริสุ ปะทักขิณัง
ปะทักขิณัง มะโนกัมมัง ปะณิธีเต
ปะทักขิณา ปะทักขิณานิ กัตตะวานะ
ละภันตัตเถ ปะทักขิเณ มา ขะโย
มา วะโย มัยหัง มา จะ โกจิ
อุปัททะโว ธัญญะธะนานิ เม ปะวัสสันตุ สะวาหุมฯ

 

baisri sukwan 05

line

 backled1

baisri sukwan

สู่ขวัญงัวควาย

การทำนาสมัยโบราณนั้นใช้แรงงานจากวัวควาย ในภาคอีสานนิยมใช้ควายมากกว่าวัวในการคราดไถ ส่วนวัวนิยมใช้ในการเทียมเกวียน วัวควายจึงเป็นเหมือนเพื่อนคู่ทุกข์คู่ยากของชาวอีสาน ชาวนาอีสานใช้ควายในการลากไถ ไม่ว่าจะตัวใหญ่ผอมหรือพี เมื่อจับเข้าเทียมไถแล้ว ขอให้ลากไถไป ไปได้ไวเท่าไรยิ่งดี หากมันหยุดยืนกัดกินหญ้า เจ้าของจะตี คิดดูแล้วน่าสมเพทเวทนา บางตัวกัดกินใบข้าวที่เกิดจากแรงงานของมัน เจ้าของตีจนเขาหักก็มี เจ้าของน่าจะคิดว่า "มึงก็อยากเหมือนกู กินซะใบของมัน กูจะกินเม็ด" น่าจะพูดให้ควายฟังอย่างนี้

baisri sukwan 17

มีข้อที่น่าสังเกตุอยู่อย่างหนึ่งเกี่ยวกับเรื่องควาย ควายรักภาคอีสานและคนอีสาน ถึงจะลำบากตรากตรำก็เฉพาะเวลาทำไร่ไถนา เมื่อเสร็จหน้านาแล้วมันจะหากินตามประสาของมัน ชาวอีสานเป็นพ่อค้าควาย หมดฤดูทำนาก็ต้อนควายไปขายที่ภาคกลาง (ตำนาน "นายฮ้อยทมิฬ" นั่นเอง) ก่อนจะออกเดินทาง พ่อค้าก็จะหาหญ้า หาน้ำมาให้ควายกินอย่างอุดมสมบูรณ์ และจัดการสู่ขวัญให้ แทนที่ควายจะดีใจมันกลับน้ำตาไหลคลอเบ้าตา ต้อนไปมันก็ไม่อยากจะไป แสดงว่ามันรักและคิดถึงดินแดนถิ่นอีสานบ้านเกิด ที่มันเป็นเช่นนั้นมันคงจะได้ยินระแคะระคายว่าดินแดนที่มันจะไปนั้น มันจะประสบทุกข์ทรมานแสนเข็ญ (คุณพ่อปรีชา พิณทอง เล่าให้ฟัง)

การที่คนอีสานทำพิธีสู่ขวัญควายเป็นการแสดงให้เห็นว่า ควายเป็นสัตว์เลี้ยงที่มีบุญคุณมาก ข้าวทุกเม็ดที่เราได้กินเกิดจากกำลังของควาย และอีกอย่างหนึ่ง เป็นการประกาศให้ชาวโลกรับรู้ว่า ควายมีประโยชน์ต่อคนและชาวโลก ไม่สมควรที่ชาวโลกจะตั้งโรงงานฆ่ามัน น่าจะทนุถนอมมันไว้ใช้งานต่อไปนั่นเอง บทสูตรขวัญงัวควายมีดังนี้...

รี ศรี มื้อนี้เป็นวันดี วันเศรษฐี วันขัติยะราช มีอำนาจพลังเหลือหลาย มีความหมาย เหลือหลาก บ่ทุกข์ยากอันใด สมดังใจมวลหมู่ จั่งได้สู่เอาขวัญ จั่งได้ชวนทั้งทวยเทพเมืองแมน พระยาแถนผู้ปั้นหล่อ ผู้เค้าก่อไถนา จั่งเอามายังมหิงสาตัวอาจ ตัวสามารถมีพลัง เอามายังเคหา มาอยู่นาบักเขาแก้ว ให้ชื่อแล้วว่าบักคูณ เอามาหนุนเกื้อก่อ มาเป็นหน่อทองคำ ไถนาดำแลนา หว่าน ตัวเคยผ่านไถนา เป็นพระยาฤทธิ์เดช อยู่ในเขตปฐพี เป็นควายดีมีอำนาจ งามองอาจกว่า มหิงสา จั่งเอามาผูกเชือก จั่งได้เลือกเอามา อยู่ชายคาหลังใหญ่ โตมันไล่พาลี โตมันตีสังครีบ โตมันถีบทรพี มันบ่หนีบักเขาแก้ว เอามาแล้วทรัพย์มาโฮม เสียงทมๆ เขาโล้งโค้ง ปล่อยลงท่งอยู่ กลางนา งามแต่หางฮอดส้นหน่อง เกินงานค่องเจ้ามหิงสา ยามไถนาบ่มีขาด ยามเฮาคลาดมีกำลัง บ่ถอยหลังตกต่ำ ฮอดยามค่ำขี่เข้าไปเฮือน ไถเป็นเดือนกะบ่จ่อย เก่งบ่ค่อยกาสร

สองเขางอนงามยิ่ง แขวนกระดิ่งอยู่ในคอ ฟังเสียงขอดังสนั่น เกินกล้ากลั่นอ้ายทุยทอง สีบ่หมองเหลืองหล่า ไล่ลงท่าไปนอนซำ เจ้าของนำดึงเชือก นอนดมเกลือกเซามีแฮง บึกบึนแข็ง องอาจ พอปานนาคราชดึงเขาพระสุเมรุ ผู้ใด๋เห็นกะอยากได้ โตเจ้าใหญ่เพียงตา ยาวเป็นวาหลัง บ่แอ่น ไถนาแก่นแห่งข้าวงาม ไถนาทามและนาโคก เจ้าถึกโสกกาสร คนออนซอนอย่างอาดๆ เจ้าฉลาดไถนาดี บ่เคยตีไปตามห่อง ไปตามป่องบ่สับสน พอปานคนเจ้าองอาจ เอาใส่คราดบ่มี ถอย ย่างตามฮอยฮู้ฮ่อม ไปหล่อมๆ ทำนา มีปูปลามาอยู่ดีกว่าหมู่นาทาม ข้าวกะงามแตกหน่อ นามูลพ่อต้นข้าวสีเขียว เฮ็ดข้าวเหนียวและข้าวจ้าว พันลาวอ้าวฮวงดียามเฮาตีฟาดตุ้ม ข้าวขึ้น กุ้มเต็มลาน เฮ็ดนาหมานคูณค้ำ พอเฒ่าจ้ำว่าบ่ขาย ราคาหลายเป็นหมื่น เจ้าดีหลื่นมาอยู่นำ ปานทองคำฮักห่อ

ลูกของพ่อกาสร ตาออนซอนเจ้าไถคราด เจ้าฉลาดพอปานคน เจ้าอดทนเหลือหลาก หญ้าเต็มปากนำคันนา ไปเอามาให้เจ้าอยู่ เอามาสู่เต็มกะทอ กินให้พออย่าอึดหยาก มีหลายหลาก ในนามหิงสา ลากแก่ข้าวกะแผ่เป็นฮวง ท่วมหลังกวางและช้างม้า อยู่นาท่าข้าวกะงาม อยู่นาทาม ข้าวแตกหน่อ ปานคนก่อแบ่งเอา เขียวปานเทาบ่อเหลืองหล่า ได้พันต่าแสนกระบุง กินเต็มพุงบ่ อึดอยาก บ่ทุกข์ยากอันใด๋ ปลดจากไถเจ้าพักผ่อน หยุดก่อนหมดเวลา เจ้าไถนาเหนือและนาใต้ ทั้งนาใกล้และนาไกล อย่าไปใสให้เจ้าอยู่ ไปนำหมู่หาเล็ม

ว่ามาเยอขวัญเอย ถึงยามค่ำให้เจ้าเข้ามาเฮือน เดือนดำตกมืดซ้าวล้าว ให้เจ้าฟ้าวมา เฮือนหา เข้าชายคาอยู่ในคอก ฟังข่อยบอกจื่อจำเสียง ฟังสำเนียงให้เจ้าแหล่น ให้เจ้าแก่นนอน เฮือน อย่าได้เหมือนกะฮอก ผู้ใด๋บอกให้จำเอา อย่ามัวเมานำโตแม่ อย่าไปแว่สวนมอน อย่าไปซอน สวนเผิ่น เจ้าอย่าเปิ่นหลงทาง ว่ามาเยอขวัญเอย ให้มาสามื้อนี้วันนี้ มาอยู่ที่ตะหล่างเฮือนสูง เขาบ่ จูงเจ้าไปฆ่า เขาบ่ด่าเจ้าโตดี เขาบ่ตีเอาเชือกถาบ เขาบ่หาบมังสัง เขาบ่ซังกดขี่ ให้เจ้ามาอยู่ที่เคย นอน บ่มีหมอนให้เอาโล้งโค้ง คือกะด้งมาหมูน ว่ามาเยอขวัญเอย ให้เจ้าคูณเจ้าค้ำ ยามมืดค่ำให้ โงมา ยามไปนาให้เจ้าต่าว อย่ากินข่าวเชือกไถ อย่าจัญไรชนฮั้ว อย่าไปกั้วสวนแตง เจ้าของฮักฮ่อ ลูกของพ่อคูณเฮือน

ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญเจ้าไปวังน้ำ นอนตมบ่อนมันหล่ม ขวัญเจ้าไปเที่ยวพ้อกาสร โตแม่ เจ้าอย่าแวส่องเล่นเห็นแล้วให้ต่าวมา ว่ามาเยอขวัญเอย มาตั้งขวัญเขาพร้อมขวัญหูทั้งคู่ จตุบาทอย่าได้ช้าให้มาพร้อมพร่ำกัน ว่ามาเยอขวัญเอย นังคัลพั่วฟอยหางกวัดแกว่ง ให้เจ้ามาไล่ ฮิ้นยุงพร้อมเหลือบนำ ขวัญตาก้ำทั้งสองมองอยู่ ขวัญปากคิ้วหัวพ้อมสู่แนว มาฮอดแล้วหลักเก่า เสาเฮือน นอนสีคีงฮ่มเย็นหายฮ้อน อย่าไปเชยซมซ้อนหนีไปนอนเฮือนเผิ่น ให้เจ้ามาตะหล่าง กว้างๆ เฮาพี้อย่าสิหนี เอหิ มะหิส สะกะฆะเร ปะติฏฐาหิ สาธุ

 

baisri sukwan 06

คำกล่าวผูกเขาควาย

ศรี สรี ฝ้ายเส้นนี้แม่นฝ้ายดี ฝ้ายอันมีฤทธี ส่งมาแต่เมืองฟ้า พระนารายณ์เป็นเจ้าส่งลง มา ให้ผูกเขามหิงสาตัวประเสริฐ เพื่อให้เกิดค้ำคูณ ขวัญผิดที่ก็ให้หาย ขวัญจัญไรก็ให้จืด มีแต่ที่ ประเสริฐทั่วตัวควาย โรคปากเปื่อยอย่าให้มี โรคบ่ดีอย่าให้พ้อ ให้เจ้าเป็นตั้งต่อคูณเฮือน ทุกปี เดือนอย่าให้เจ้าของอึดอยาก ให้ได้ดังคำมักคำปรารถนา ว่า อุ อะ มุ มะ มุนมา มะหามูลมัง สวาหุมฯ

baisri sukwan 39

line

 backled1

baisri sukwan

สู่ขวัญคนป่วย

baisri sukwan 16รี ศรี มื้อนี้แม่นมื้อดี มื้อขับหนีเคราะห์อันฮ้าย มื้อหยับย้ายเวรกรรม มื้อหน่อธรรม เผิ่นผาบแพ้ มื้อเผิ่นแก้เสนียดจัญไร มื้อนี้แม่นมื้อพระมาลัยมาโปรด มื้อละโกรธละความหลง มื้อ พระลงไปทางหลุ่ม ช่วยให้ชุ่มทั้งซุมแซง พระฤทธีแฮงแก่กล้า ไปเบิ่งหน้าพระยามาร อดสงสารบ่ได้ พระจึงใช้พระคาถา ว่า

อมพระเพลิง อมพระพาย อมพระนารายณ์ผู้มีเดช พระยาเวสสุวรรณ มาร่วมกันพอหมู่ ให้มาอยู่ซูซม พระบรมโลกธาตุ มีง้าวอาจบังตนกู ฆ่าผีฆ่าพลายคอขาด ฆ่ามารโตฉลาดตายจุ่ม ตายกอง แขนทั้งสองให้คงที่ อย่าได้หนีจากที่จงคืนมา พระราชาจอมราชผู้องอาจเทวัญ มารวมกัน เสกเป่า ให้โรคเก่าหายหนี ให้เจ้าดีคือเก่า ให้เจ้าต่าวแข็งแรง จงมีแฮงมาเถิด บุญเจ้าเกิดคืนมา ทางหยูกยาก็ให้ถืก จั่งหาฤกษ์มาเวียน ป่วยปีเดือนให้หายขาด ทางพยาธิ์ให้หายหนี สองพันปีอย่า มาผ่า ให้คนว่าเจ้าแข็งแรง เจ้ามีแฮงดั่งพระยาช้าง ให้เจ้าย่างไปไกล มาไว ๆ คล่องแคล่ว เบิ๊ดเข็ญ แล้วเคราะห์หนีหาย อันตรายอย่ามาอยู่ในกาย จงหายสามื้อนี้วันนี้

ขวัญเจ้าไปไกลกะให้มา ขวัญไปนากะให้ต่าว ขวัญอยู่อ่าวนะทีทอง ขวัญไปปองเป็นเจ้า หลงไปเว้าอยู่ในคอ ลมวอยๆ ให้เจ้าต่าว อย่าโอ้อ่าวนำเขา ขวัญอยู่เลาป่าอ้อ ขวัญไปพ้อไหเงินไห คำ ขวัญไปนำไก่ต่อ ขวัญไปหล่อเงินฮาง ขวัญไปทางเมืองหมั้น ขวัญเจ้าไปอยู่ชั้นปราสาทดอมผี กะให้มาสามื้อนี้วันนี้ ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญคิ้วก็ให้มา ขวัญสองตาใสส่อง ขวัญแอกยน่องตีนขา กะให้มามื้อนี้วันนี้ ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญหูอยู่กับหู ขวัญบุญชูอย่าหนีหง่าย อย่าปีนป่ายสองขา เดิน อย่ามัวเพลินอยู่นำป่า

ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญคิ้วและขวัญผม ขวัญนมและแขนศอก อย่าได้ออกหนีไกล ว่ามา เยอขวัญเอย อย่าไปใส ขวัญหลังและขวัญไหล่ ให้ได้นุ่งผ้าใหม่ขวัญแอว เอาซุมแซวฮีบกลับต่าว ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญเจ้าอย่าไปไกลให้เขาว่า ขวัญอยู่บ่าแบกไหคำ ขวัญปานดำแบกไหเหล้า ตื่นฮุ่งเช้าขวัญมาหา ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญเจ้าหลงไปก้ำนำหวางเมยมั่ง ขวัญเจ้าไปนั่งเล่นชม พั่วดอกกระยอม ขวัญเจ้าไปซอมซู้หวังมาซูอยู่เช้าค่ำ ขวัญเจ้านำหมู่ช้างสารฮ้ายอยู่ดง ขวัญเจ้า ลงไปเล่นน้ำเขาพวกกะเหรี่ยง ขวัญเจ้าไปอยู่เบื้องเมืองแม้วหมู่แกว ขวัญเจ้าไปแถวพุ้นเมืองภูซุน ไซง่อน ขวัญเจ้าไปเลาท้างทางพุ้นอย่าแหว่ ขวัญเจ้าไปทางพุ้นหนองกระแสร์แสนย่าน แม่น้ำน่าน บ่อนสุทโธนาคน้ำเป็นเจ้าอย่าไป ขวัญเจ้าหลงไปถ้ำหนองหาญนางไอ่ บ่อนผาแดงไล่ฆ่าตีม้าผ่าฟัน

ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญเจ้าไปพายฆ้องจูมคำมะละแม่ง ขวัญเจ้าแยงส่องเล่นเห็นแก้ว หน่วยใส เจ้าอย่าได้ซมอยู่นานดน คือสีทนหลงทางขาดเขินผืนผ้า ป๋าโตไว้มะโนราหนีจาก แสน ลำบากป่วยไข้ไพรพุ้นด่านเขา ขวัญหน่อเจ้าให้ผันเผ่นเวนคืน ว่ามาเยอขวัญเอย ชวัญเจ้ากลับมา แล้วให้มาอยู่ซุมแซง เซามีแฮงเหงื่อไคลไหลย้อย ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญสองข้างขาแขนเคยย่าง บาดนี้โรคห่างฮ้ายหนีพ่ายให้ต่าวมา ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญเจ้าอย่าได้มัวเมาเล่นนำเขาคนละเผ่า ขวัญของข่อยและเจ้าเฮานั้นต่างเขา อย่าไปเว้านำหมู่ผีพาย อย่าไปผายนำผีตาแฮก ผีเหลียวไม้ สิแดกตาผี ไม้ฤาษีฤทธิ์แก่กล้า

ว่ามาเยอขวัญเอย เจ้าอย่าลงเป็นหาด เจ้าอย่าได้ขาดเขินวัง ให้มาอยู่เฮือนหลังใหญ่ มาเลี้ยงไก่บักแดงบักลาย มากินงายนำพ่อนำแม่ นำเฒ่าแก่ปู่ย่าลุงตา มาเฮ็ดนาเอาเข้าใส่เล้า มา นั่งเว้านำหมู่นำกอง มาหาเงินหาทองขายปลาขายข้าว ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญเจ้าอย่าไปไกลลง ไทยไปล่าง ขวัญเจ้าย่างนำคนอย่าไปดนให้ต่าว ได้ยินข่าวให้มาเฮือน ป่วยปีเดือนกะหายขาด โตพยาธิ์จัญไร เผิ่นเอาไปสับปาด โตพยาธิ์พาเป็นทั้งเคราะห์เข็ญมาหาเผิ่นไล่ เอาไปใส่ไฟสุม เอา ไปคุมฝังแน่น บัดนี้แหล่นทินลิน ทินลิน พระยาอินทร์เทิงฟ้า สั่งให้ว่าหายโรคา เป็นพระยานาหมื่น สุขล้นลื่นมีแฮง โตแข็งแรงหายขาด เมิ๊ดพยาธิ์ในโต

ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญปากกะให้มาอยู่ปาก ขวัญหน้าผากและฮูดัง อย่าไปหยังขวัญ อยู่ท่ง อย่าได้จ่งมานำกัน ขวัญฟันกะมาอยู่ฟัน อย่าไปหลื่น ขวัญลิ้นกะให้มาอยู่ลิ้นลีลาน อย่าอยู่ นานหายป่วย ให้เจ้าอ่วยมาไว ๆ อย่าไปไกลหลายโยชน์ อย่ามีโทษมาหา ขวัญตาและขวัญคิ้ว กะให้มาอยู่คิ้วสองทาง ขวัญคางกะให้มาอยู่คางสามื้อนี้วันนี้ ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญส่วงน้อย หง่อนต่อคอเอ็นกะให้มาสามื้อนี้วันนี้ ขวัญเลือดและขวัญลม กะให้มาสามื้อนี้วันนี้ ขวัญท้องน้อย และสายบือ ขวัญนิ้วมือแหวนสุบใส่ แหวนวงใหม่ใสเมียง ๆ เอามาเฮียงมะณีโชติ งามเหลือโพด ธำมะรงค์ งามสมทรงเจ้าตกแต่ง แก้มแป่งแส่งขวัญมาเยอ ขวัญหัวใจและตับปอด จงมากอดใน กายา ขวัญจงมาหายพยาธิ์ อย่าได้คลาดไปไกล อย่าได้ลัยเหินห่าง มาอยู่หว่างในทรวง

ว่ามาเยอขวัญเอย มาฮอดแล้วให้เจ้าอยู่แสนสบาย หายโพยภัยทุกข์โสก วิปโยคทุกข์ หนักหนา เจ้าเป็นมาหายขาดแคล้ว ใสดั่งแก้วไพฑูรย์ เป็นมุงคุลมื้อนี้ ไม้เท้าซี้พยาธิ์หาย พยาธิ์ตาย เอาปลายแหย่ อยู่นำพ่อแม่อย่าได้หนี สามพันปีให้เจ้าหมั่นปานสุเมรุราช ให้เจ้าอาชญ์ดั่งเอราวัณ ดั่งพระจันทร์นวลผ่อง ให้เจ้าค่องคือหลัง ให้เจ้ายังคือเก่า ให้สมเผ่างามงอน คนออนซอนผุดผ่อง คิงเจ้าค่องหายโรคา แนวมันมาทำภายในและภายนอก ว่ามาเยอขวัญเอย ให้มาอยู่กับเนื้อกับคีง ในมื้อนี้วันนี้ อุ อะ มุมะ มูลมา ทีมายุโก โหตุ สัพพะทา อะเนกา อันตะรายาปิ วินัสสันตุ สาธุฯ

baisri sukwan 15

คำกล่าวผูกแขนคนป่วย

อมพระพุทโธ พระพุทธัง ลมพัดต้องใบไม้หน่วงหนาวมาแล้ว ตกเมื่อยามเดือนหก ฝนตก ลงจ้น ๆ ขวัญเจ้าสิไปอยู่ซ้นหลังคาเฮือนไม้ป้องหล่อ ไผเดนอสิมาปั้นถ้าให้ปลาปิ้งป่อนใส่มือ พอมา ฮอดเดือนห้าเมษายนต้นปีใหม่ ฝนตกฮำป่าไม้ ขวัญหล้าให้ต่าวมา ขวัญแข่งให้มาอยู่แข่งลีลา ขวัญขาให้มาอยู่ขาลีล้อย ขวัญท้องน้อยและฮาวนม ขวัญคอกลมและคิ้วก่อง ขวัญส้นหน่องและ ฮาวแขน ขวัญเหมิดโตนวลละใหม่ ให้มาอยู่ในเนื้อและฮาวคีงสามื้อนี้วันนี้ ฝนตกเจ้าอย่าด่วนไป หน้า ฟ้าฮ้องเจ้าอย่าด่วนไปไกล ให้เจ้ากลับมาสามื้อนี้วันนี้เดี๋ยวนี้ มาฮอดแล้วกูจักใส่กระแจขวัญ นะผูก โมมัด พุทยัด ธาอุด ยะปีด สัพพะทุกขา สัพพะภะยา สัพพะโรคา วินาสสันตุ สาธุ

baisri sukwan 32

line

 backled1

baisri sukwan

สู่ขวัญแต่งงาน

การทำพิธีเชิญขวัญคู่บ่าวสาว เรียก สู่ขวัญแต่งงาน ตามประเพณีของอีสาน ชายหญิงที่จะเป็นผัวเมียกันนั้น จะต้องทำพิธีสู่ขวัญเพื่อเป็นการผูกมัดกันในระหว่างชายหญิง และเป็นการประกาศให้ญาติพี่น้องทั้งสองฝ่ายรับทราบ การเลือกคู่ครองนั้นพ่อแม่มักจะสอนเสมอๆ ว่า ให้เลือกเอาคนเสมอกัน คือ เสมอกันโดยชาติ เสมอกันโดยศาสนา เสมอกันโดยจารีตประเพณี ถ้าเอาคนต่างชาติ ศาสนา ต่างจารีตประเพณี จะได้รับความทุกข์ยากลำบาก เวลาบ้านเมืองเป็นมะโล้นโต้นเต้นเกิดรบราฆ่าฟันกัน ยิ่งจะเป็นทุกข์หนัก

พ่อแม่สอนว่า ผัวเมียนี้คนเดียวโดยฮีต สุขทุกข์ยังอยู่ย้าวถนอมตุ้มต่อกัน ถ้าชาติศาสนาจารีตประเพณีเดียวกัน ถึงจะตกทุกข์ได้ยากก็จะทนุถนอมเลี้ยงดูกัน ไม่มีการดูถูกเหยียดหยามกัน การเลือกคู่ครองเป็นเรื่องสำคัญนัก เปรียบเสมือนการปลูกเรือน ปลูกเรือนผิดคิดจนเรือนทะลาย เอาเมียผิดคิดจนเมียตาย (สมัยปัจจุบัน อาจไม่เป็นเช่นนี้แล้ว เพราะเห็นมีเขยข้าวนอกนาในอีสานเยอะแยะ)

การสู่ขวัญในการแต่งงานนอกจากเหตุผลดังกล่าวแล้ว ยังเป็นการบอกสอนคู่แต่งงานให้รู้สึกสำนึกว่า ต่อแต่นี้ไป เราจะได้เป็นพ่อเป็นแม่คนแล้ว จะต้องรีบสร้างหลักปักฐานให้มั่นคง เพื่อให้ลูกหลานที่เกิดมาได้รับความสะดวกสบาย ทั้งการกินอยู่ การศึกษาเล่าเรียน ในอนาคตข้างหน้า การสู่ขวัญแต่งงานจึงเป็นประเพณีที่ดีงามอีกประเพณีหนึ่งของชาวอีสาน

baisri sukwan 14

รี ศรี มื้อนี้แม่นมื้อดี มื้อเศรษฐีอะมุตตะโชค โตกใบนี้แหม่นโตกไม้จันทน์ ขันอันนี้ แหม่นขันวิเศษ ผู้เหนือเกษป่อนลงมา เทวดาเอามาสู่ เอามาอยู่ในเคหา สองสามีภรรยาจักได้เกิด พระอินทรเปิดส่องพระแจ พระพรหมแลเผยพระโอษฐ์ ว่ามื้อนี้หายโทษทั้งมวล บรบวรทุกอย่าง ผู้เป็นช่างแต่งพาขวัญ มีทั้งมวนหมากเหมี่ยง พาขวัญเที่ยงใบศรี งามแสนดีเจ็ดชั้น แถนพ่อปั้น แต่งมานำ มีเงินคำพันไถ่ เอามาใส่พาขวัญ บรบวรถ่วนถี่ งามเอาหนี่จั่งเมืองแมน

ฝ้ายผูกแขนห้อยระย้า มาจากฟ้าเมืองพรหม มาเชยชมสององค์อ่อน เข้าบ่อนนอนหมูน หมอน สองเนานอนแขนก่าย ทั้งสองฝ่ายตกลง สองอนงค์ลูกของแม่ มาแหนแห่เฮือนหอ โคตรวงศ์ ยอขันโตก ถึกโฉลกเหลือตา ยกลงมาตั้งใส่ ขันโตกใหญ่ทองคำ เพชรมานำพลอยต่อ นิลมาก่อ ประดับนำ เงินและคำเต็มถาด หลายแสนบาทสินดอง เอามาฮองตกแต่ง บ่ได้แบ่งปันไผ สองหัวใจ มาอยู่ฮ่วม มาอยู่ร่วมเป็นหนึ่งแผ่นทอง คนทั้งสองสมเผ่า เป็นคู่เก่านำมา สองขวัญตามาพบพ้อ จั่งให้พ่อมาขอ จั่งได้ยอขันหมาก ไขคำปากว่าตกลง สมประสงค์ทั้งสองฝ่าย เอาขาก่ายเมียแพง

ผู้เป็นผัวอย่าแข็งคำเว้า เห็นพ่อเฒ่าแม่เฒ่าให้ยำเกรง ผู้เป็นเขยอย่าเสงเสียงปาก อย่า ไปถากคำจา คันไปไฮ่กะให้มา คันไปนากะให้ต่าว ฝั้นเชือกข่าวงัวควาย อยาตื่นสายลุกยาก อย่าได้ ปากเกินตัว ผู้เป็นผัวให้ฮักเมียจนแก่ ให้คือแม่ของโต อย่าพาโลเลาะบ้าน อย่าขี้คร้านนอนเว็น อย่า ไปเห็นสาวแก่ อย่าไปแก่กว่าวงศ์ อย่าไปโกงใส่โคตร อย่าเว้าโพดคันเห็น เฮ็ดบ่เป็นให้ถามไถ่ อย่า ไปใหญ่กว่าลุง อย่าไปสูงกว่าป้า อย่าไปด่าวงศ์วาน อย่าไปพาลพี่น้อง อย่าไปฟ้องซุมแซง

ผู้เป็นเมียอย่าแข็งปากเว้า ตื่นแต่เช้าก่อนผัวโต อย่าเสียงโวสุยเสียด อย่าไปเคียดไววา คันไปไฮ่กะ ฮีบมา คันไปนากะฮีบต่าว เห็นผู้บ่าวอย่าแซนแลน แซนแลน ยินเสียงแคนอย่าไปฟ้อน อย่าไปย้อนใส่เสียง กลอง อย่าจองหองใส่ปู่ย่า อย่าไปด่าอาวอา คันไปมาให้คมเขี่ยม อย่าให้เสื่อม ซุมแซง อย่าไปแฮงฟืดฟาด อย่า ประมาทปู่ย่าโต อย่าไปโสความเก่า อย่าไปเล่าความเดิม อย่าไป เสริมผู้อื่น อย่าไปตื่นเสียงคน อย่าไปวนของ เผิ่น คันเผิ่นเอิ้นจั่งขาน คันเผิ่นวานจั่งส่อย

ให้ไปค่อยมาค่อย เห็นโคตรเห็นวงศ์ อย่าไปโกงเถียงพ่อเถียงแม่ เห็นคนแก่ปากเว้าจาไข อย่าจัญไร ป้อยผีป้อยห่า อย่าไปด่าพี่น้องทั้งผัว อย่าเมามัวสุราเบี้ยโบก ยามขึ้นโคกหาฟืนหาตอง อย่าเสียงหองร้องเพลง แอ๋นแอ่น อย่าได้แล่นป๋าหมู่ป๋าฝูง คันเห็นลุงให้ว่ากะบาด อย่าได้ขาดความ เว้าขานไข ไปทางได๋อย่าได้ช้า คันเห็นป้าให้ว่าคือลุง อย่าหัวสูงไปหมอบมาหมอบ อย่าว่าปอบผีห่า ผีภู อย่าซูลูเอาของบ่อบอก อย่ากลับกลอกปู่ ย่าวงศา ยามไปมาให้วนเวียนแว่ ฮักคือพ่อคือแม่ปู่ย่า ของโต อย่าพาโลต๋อแหลหลอนหลอก อย่าไปบอกใช้สิ่งเอาของ ผิดูธรรมนองครองของลูกใภ้ กว่าสิได้ลูกเผิ่นมาแยง อย่าเว้าแข็งคำหวานโอนอ่อน

ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญสองเจ้าให้มาถ่อนมาอยู่นำกัน อย่าไปปนคนธรรพ์ในป่า อย่าไป ท่าน้ำหลากไหลแฮง อย่าไปแยงผาชันพันยอด ว่ามาเยอขวัญเอย สองเจ้าจ่งมากอดเป็นมิ่งสาย แนน เอาสองแขนจับกันไว้แน่น ขวัญเจ้าแล่นไปไกล ขวัญเจ้าไปในป่า ขวัญเจ้าหนีลงท่าไปเฮือ ขวัญเจ้าไปเมืองเหนือและเมืองลุ่ม ขวัยเจ้าไปอยู่พุ่มเฟือยหนาม ขวัญเจ้าไปนาทามนาฮ่อง ขวัญ เจ้าไปหลงป่องทางมา ขวัญเจ้าไปตามหาสาวบ่าว ขวัญบ่ต่าวคืนมา ขวัญไปคาอยู่ในเงื้อม อยู่ใน เหลื่อมผาชัน กะให้มาสามื้อนี้วันนี้

ขวัญเจ้าไปอยู่ลี้เมืองหงสา ขวัญบ่มาอยู่พม่า ขวัญไปค้าอยู่เมาะลำเลิง ขวัญไปเหิงบ่ต่าว กะให้มาสามื้อนี้วันนี้ ขวัญเจ้าไปอยู่ถ้ำเมืองแกวไม้ล้มแบ่ง ขวัญเจ้าไปแห่งแห้งทางก้ำฝ่ายเขมร กะให้มาสามื้อนี้วันนี้ ขวัญเจ้าไปทางก้ำเมืองเชียงตุงจีนตาด ขวัญเจ้าไปชมตลาดกว้างกวางตุ้ง ให้ดุ่งมา ขวัญเจ้าไปหาค้นแพรลาย ๆ พายถงย่าม เห็นงาม ๆ อย่าได้ใกล้ไปแล้วให้ต่าวมา ว่ามา เยอขวัญเอย ขวัญเจ้าไปทางใต้เมืองสุไหงตัดท่ง เมืองเบตงอยู่หย่อน ๆ อย่านอนค้างให้ต่าวมา

ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญแข่งให้เจ้าย่างลีลา ขวัญขาให้เจ้ามาลีล้าย ๆ มานอนนำอ้าย ผู้เป็นผัว มากินนัวจ้ำป่น ผัวพาก่นขุดตอ ผัวพายอเงินล้าน มาอยู่บ้านดอมกัน ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญสองเจ้าเฮ็วพะลันมาด่วน พากันชวนฮ่วมห้องนอนซ้อนหน่วยหมอน มาอยู่ซ้อนซอนห่มลม หนาว ว่ามาเยอขวัญเอย เมียนอนต่ำ ผัวให้นอนสูง เตียงไม้ยูงพ่อแม่แต่งไว้ เผิ่นแต่งให้ม่านใส่ทั้ง สอง หมอนมาฮองเฮียงกันเป็นคู่ เผิ่นให้อยู่นำกันอย่าหนี หลายนานปีจนแก่จนเฒ่า ขวัญหมู่เจ้าให้ แล่นมาเยอ

ว่ามาเยอขวัญเอย มาอยู่เฮือนหลังใหญ่ เผิ่นปลูกใส่เป็นเฮือนหอ เผิ่นปลูกยอเป็นของ อ่อน ปลูกไว้ก่อนคอยบุตตา พากันมาอย่าชักช้า มาอยู่ห่มเฮือนงาม มาอยู่ผามหลังอาจ แม่ปูสาด ทั้งหมอนลาย ของกินหลายเหลือหลาก บ่อึดอยากแนวใด๋ ว่ามาเยอขวัญเอย มาไว ๆ มาหาพ่อ มาหาแม่ พวกเฒ่าแก่อาวอาเผิ่นกะมาคอยอยู่ มาฮอดปู่คอยหลาน ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญเจ้าไป อย่าอยู่นาน อย่าไปพาลกับหมู่ จงมาอยู่ดอมกัน จวงจันท์หอมตกแต่ง กาบบัวแบ่งอยู่ซอนลอน ตาออนซอนเตียงตั่ง มีบ่อนนั่งเซามีแฮง คอยจอมแพงสองหน่อ ปานแถนหล่อแถนลอ มาโฮงหอ อย่าได้ช้า ทั้งช้างม้าแลงัวควาย ตาเว็นสวยมันสิฮ้อน ให้มาก่อนอย่าไปไกล อย่าไปใสตาเว็นค่ำ ตกใต้ต่ำมัวเมา

ว่ามาเยอขวัญเอย จงมาเซานำพ่อ จงมาก่อแบ่งสาน มาอยู่ซานอย่าห่าง อยู่ตะหล่าง เฮือนโต ว่ามาเยอขวัญเอย มาเชยชมในห้องเตียงทองบ่อนเผิ่นแต่ง สองจอมแพงให้ต่าวโค้ง มา ถ่อนอย่าสุนาน จงสำราญด้วยคาถาว่า อเนกเตโช ไชยะตุ ภะวัง ไชยะมังคะลัง สุขังพะลัง อาวาหะ วิวาโห สุมังคะโล โหตุ สาธุฯ

baisri sukwan 03

คำกล่าวผูกแขนแต่งงาน

  • ผูกแขนฝ่ายชาย ศรี ศรี วันเดือนปีข้ามล่วงแล้ว จนลูกแก้วใหญ่สูง ฝูงป้าลุงและพ่อแม่ ทั้งเฒ่าแก่และตายาย มากันหลายพร่ำพร้อม มาโอบอ้อมจัดแต่งงาน ตามกาลเวลาแถน กำหนดไว้ แต่งแล้วให้ประพฤติธรรม จั่งสินำครอบครัวไปม้มฝั่ง ให้มีใจดุจดังแม่น้ำในนที อันมีคุณสมบัติ 4 ข้อ
    • ข้อ 1. นั้น น้ำสะอาดบริสุทธิ์ คันแม่นเฮาลงมุด สะอาดดีโดยแท้
    • ข้อ 2. นั้น น้ำหากปรับโตได้ เป็นหยังได้ทุกอย่าง ฮูเล็ก ๆ น้อย ๆ ไหลเข้าได้สู่แจ
    • ข้อ 3. นั้น น้ำหากเย็นแท้ แก้หอดหิวกระหาย กินลงไปหอดหิวหายจ้อย
    • ข้อ 4. นั้น น้ำหากสามัคคีแท้รวมกันโดยง่าย เอามีดตัดซ๊วบแล้วประสานเข้าได้ ง่ายดาย
  • ทั้ง 4 ข้อ ดีงามยอดยิ่ง ขอให้ใจพวกเจ้าคือน้ำจั่งแม่นครอง อุ อะ มุ มะ มูล มา มหา มูลมัง สะวาหุมฯ
  • ผูกแขนฝ่ายหญิง โอมแม่คนดียอดแก้ว ผู้เลิศแล้วชื่อว่าแม่ธรณี เป็นผู้มีฤทธีอานุภาพ แม่ หากปราบพญามาร ได้ร่วมบุญสมภารของพระพุทธเจ้า มื้อพระเจ้าตรัสส่องสรญาณ ฮีดผม เป็นน้ำท่วมพญามารจมจุ่ม น้ำทุ่มท่วมมารล้มท่าวตาย

    อันหนึ่งนั้นแม่หากมีใจกว้างเปรียบแผ่นธรณี แม่นสิมีผู้ขี้ผู้ขุดผู้ก่น เหยี่ยวใส่พร้อม น้ำลายซ้ำถ่มแถม แม่บ่ได้เคียดคล้อยชังเกลียดคนใด ขอให้เจ้าคือแม่ธรณี จั่งสิเป็นคนดี ครอบครองสมบัติได้ จัตตาโร ธัมมา วัฑฒันติ อายุ วัณโณ สุขัง พะลังฯ สาธุ

สู่ขวัญงานเเต่ง - พ่อสาลี บ้านคำบอน อำเภอสว่างเเดนดิน จังหวัดสกลนคร

line

 backled1

isan word tip

isangate net 345x250

ppor blog 345x250

adv 345x200 1

นโยบายความเป็นส่วนตัว Our Policy

ยินดีต้อนรับสู่ประตูอีสานบ้านเฮา เว็บไซต์ของเรา ใช้คุกกี้ (Cookies) เพื่อให้ท่านได้รับประสบการณ์การใช้งานที่ดียิ่งขึ้น อ่านนโยบายคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล (Privacy Policy) และนโยบายคุกกี้ (Cookie Policy)