ก่อนจะขึ้นลำแต่ละครั้งจะต้องมีกลอนเอ่ยเสียก่อน กลอนชนิดนี้เรียก "กลอนขึ้นลำ เป็นกลอนสั้น แบบกลอนเจ็ด ถ้าไม่มีกลอนขึ้นลำถือว่าลำไม่มีครู ลูกศิษย์มีครูจะต้องมีกลอนขึ้นลำก่อน กลอนขึ้นลำมีหลายแบบ แบบใดจะนำความตลกขบขัน ทำให้ผู้ฟังเกิดความสนุกสนานรื่นเริง บันเทิงใจ ก็นำเอาแบบนั้นมาลำ ลักษณะของคำกลอนอาจจะมีคำทะลึ่งตึงตัง ตรงตัวไม่อ้อมค้อม ขอให้มองว่านี้คือศิลปท้องถิ่น อย่าคิดไปว่าเป็นเรื่องหยาบคาย เพราะผู้นำเสนอมิได้มีเจตนา เช่นนั้น ตัวอย่างกลอนขึ้นลำ มีดังนี้

กลอนขึ้นลำ

 กลอนลงลำ

ก่อนจะยุติการลำแต่ละครั้งจะต้องมีกลอนปิดท้าย กลอนชนิดนี้เรียก "กลอนลงลำ เป็นกลอนสั้น แบบกลอนเจ็ด ถ้าไม่มีกลอนขึ้นลำถือว่าลำไม่มีครู ลูกศิษย์มีครูจะต้องมีกลอนลงลำเช่นเดียว กับการขึ้นลำ กลอนลงลำมีหลายแบบ จะได้นำเสนอพอเป็นตัวอย่าง ดังนี้