คันเจ้าได้ขี่ซ้างกั้งฮ่มเป็นพระยา อย่าได้ลืมคนทุกข์ผู้ขี่ควายคอนกล้า ## ถ้าได้ดิบได้ดีหรือได้เป็นใหญ่แล้ว ก็อย่าได้ลืมผู้คนรอบข้าง @อย่าลืมบุญคุณคนที่เคยเอื้อเฟื้อเรา ## |
"เซิ้ง" เป็นคำกลอนประเภทลำ นิยมใช้กลอนเจ็ด การลำเซิ้งจะต่างจากลำแบบ ธรรมดานิดหน่อย คือจะมีหัวหน้าคนหนึ่งลำกลอนเซิ้งเดินไปก่อน ลูกน้องจะว่าตาม แล้วเดินตามกันไป การลำกลอนเซิ้งใช้ลำขอสิ่งของในวันรวมบุญบั้งไฟ หรือหลังจาก จุดบั้งไฟแล้วซึ่งจะเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า "เซิ้งนำฮอยไฟ ใช้ดนตรีพื้นเมืองอีสานประกอบไปด้วย กลองตุ้ม พังฮาด กลองยาว รำมะนา ฆ้องเหม่ง ฉิ่ง ฉาบ กั๊บแก๊บ ซึ่งจะเล่นลายเซิ้งบั้งไฟ
โอ่เฮาโอ่พวกฟ้อนเฮาโอ่ เฮือนผู้ใดหลังใหญ่อาดหลาด เจ้าผู้ทุกข์ทานมาอย่าหน อย่าได้ขาดในเรื่องกินทาน พวกแม่ป้าเฮือนอื่นกะมี หรือสิเตื้องขึ้นฮอดสลึง บ่ให้ขาดเรื่องกินเรื่องทาน ให้เราแผ่โตม้อนโตไหม เลี้ยงควายด่อนให้เป็นโตเขาคำ เลี้ยงใหญ่แล้วให้ลูกแพ่คือปูยามนา ลาเฮือนนี้หนีไปเฮือนใหม่ |
มาฮอดนี่เถิงที่เฮือนใผ บ่ได้บาทหลานน้อยบ่หนี เจ้าผู้จนทานมาอย่าขาด ศีลแลทานแห่หลังบังหน้า เป็นเศรษฐีบ่อยากทานพอเฟื้อง ทานตำลึงให้เลาได้แปดบาท เลาให้แล้วแถมพรเลาแหน่ เลี้ยงส่ำใดให้ได้ส่ำนั้น เลี้ยงควายดำให้เป็นโตเขาแก้ว ลาเฮาลาพวกฟ้อนเฮาลา |
ในเวลาจุดบั้งไฟ มีการลำเซิ้งเพื่อให้บั้งไฟขึ้น ไม่ให้แตกหรือชุ การลำเซิ้งในเวลาจุดบั้งไฟนี้ เป็นการลำเซิ้งของบุคคลคนเดียว กลอนเซิ้งว่าดังนี้
ขึ้นเดอหล้าเอย ...... อย่าได้เสียแฮงสร้างบุป่ายางหาถ่าน อย่าได้ลงมากลั้วดินแดนชุแตก ให้นางทวยทงขึ้นเมืองเทิงเกิ่งเดิ่ง อันว่าสีทรงน้องลายทองเจี้ยกระดาษ คันทรงซามกะดีล้นสมควรเหมิดคู่อย่าง อย่าได้ลงมาใต้จุไฟให้เข้าโลด คันบัดนี้ให้เจ้าก่งโค้งโน้งให้คนแห่แหนนำ อันว่าไหมคำคล้องลายงามเจ้ากว่าหมู่ อย่าได้เสียทีอ้ายผู้สับลายมาแต่ง อย่าได้เสียทีอ้ายผู้สับลายหาถ่าน ให้เอาพระจันทร์เป็นเพื่อนเอาเดือนดาวเป็นหมู่ ไปสาเด้อหล้าไปหาเมียไว้ถ้าพี่ |
อย่าได้เสียแฮงสร้างบุป่าไผ่ลอดหาหาง ให้นางผ่านขึ้นฟ้าเมือฝ้าสู่พรหม พี่ได้แบกขึ้นค้างนางหล้าอย่าเงี่ยงหงวย ขึ้นเมื่อเทิงหมอกฟ้าเพลตุ้มจั่งค่อยลง อ้ายได้วาดแลแต้มดีแล้วค่องงาม ให้อี่นางลอดฝ้าเมือฟ้าดั่งประสงค์ โทษเถาะนกอีหล้าเมือฟ้าจั่งค่อยลง ละน้า เจ้าผู้คำลายงามอย่าได้ลงมาใต้ ลายดอกดู่ดอกซ้อนทะลอนเอ้แต่งดี ดำแลแดงอ้ายกะเอ้อย่าเวซ้ายก่ายหน หาทางกะพ่องนี้มาเอ้ซู่อัน อี่ลายงามแก่นชู้ไปถ้อนก่อนพี่ชาย... น้า ไปหาหีไว้ถ้าอ้ายตาเว็นค้อยจั่งอ่วยลง... น้า |
การเซิ้งโดยขบวนฟ้อนรำของคุ้มต่างๆ ที่มาแห่แหนบั้งไฟของตนจะสวยงามน่าชม ตามแบบแผนของกรมศิลป์ ส่วนพวกเซิ้งที่มาทีหลังการจุดบั้งไฟนั้นจะเป็นพวกแก่ดีกรี การเซิ้งจึงไปในทางสนุกสนาน ตลกขบขัน เอามันเข้าว่า ตามแบบกรมสรรพสามิต (ผู้ดูแลการผลิตสุราโดยแท้) แต่ชาวบ้านอีสานก็ไม่เคยแล้งน้ำใจยังสนุกสนานตามกันได้
ยินดีต้อนรับสู่ประตูอีสานบ้านเฮา เว็บไซต์ของเรา ใช้คุกกี้ (Cookies) เพื่อให้ท่านได้รับประสบการณ์การใช้งานที่ดียิ่งขึ้น อ่านนโยบายคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล (Privacy Policy) และนโยบายคุกกี้ (Cookie Policy)