การเรียนรู้ภาษาอีสานจากเพลง น่าจะเป็นหนทางที่ผู้เรียนจะเข้าใจได้ง่ายกว่า เพราะได้ยินสำเนียงเสียงอีสานจากนักร้อง บางเพลงก็ยังเรียนรู้ความหมายของคำได้ จากละครในมิวสิกวีดิโอได้อีกด้วย ตามคำขอครับสำหรับแฟนๆ ที่ชอบเพลงอีสานแต่ฟังแล้วเข้าใจความหมายได้ไม่หมด ก็ทำให้ความรู้สึกซาบซึ้งในดนตรีนั้นลดน้อยลง อยากจะทราบเนื้อหาเพลงใด ของนักร้องคนใด ก็บอกกันมาครับ ส่งอีเมล์ไปที่ webmaster (at) isangate.com จะได้นำมาเสนอเป็นลำดับต่อไป ขอแจ้งให้ทราบว่า ผู้จัดทำไม่ได้มีความต้องการโปรโมทเพลงนักร้องคนใด ค่ายใดทั้งสิ้น เพลงที่ถูกคัดเลือกมานำเสนอ จะต้องมีภาษาอีสานแทรกอยู่จำนวนหนึ่ง ที่แฟนเพลงบางท่านอาจไม่เข้าใจความหมายที่แท้จริง ฟังแล้วม่วนแต่บ่เข้าใจ จึงจะได้รับการคัดเลือกมาลงในหน้านี้ครับ

หัวหงอกหยอกสาว : ขับงึม

เพลงนี้ จริงๆ ต้องบอกว่า กลอนลำนี้ (ขับงึม คือ การลำทำนองหนึ่งของลาว) อาวทิดหมูประทับใจเป็นพิเศษ เพราะเคยมีอาการแบบนี้เมื่อตอนไปเที่ยวลาว ไปที่แม่น้ำงึม (ภาพสะพาน/สถานที่ในมิวสิควีดิโอนี่แหละ ทิดหมูเคยไปนั่งรับประทานอาหารในแพ ล่องแพในแม่น้ำงึม มีสาวงามๆ ชาวลาวมาบริการอาหารเครื่องดื่ม แล้วเกิดอาการ "หัวหงอกหยอกสาว" เหมือนในเพลงเลย ฮักสาวลาว ได้แต่เป็นกระต่ายหมายจันทร์ หรือ หมาเห่าเครื่องบินดีน้อ)

ความรู้เพิ่มเติม

ขับงึม คือ ศิลปะการขับร้องอันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของอาณาจักรลาวเวียงจันทน์ (สมัยลาวสามอาณาจักร)

• การขับงึม นั้นได้วิวัฒนาการมาจาก การอ่านหนังสือเทศน์ หรือ การอ่านหนังสือวรรณกรรมพื้นบ้าน จนกลายมาเป็นขับงึมในปัจจุบัน ถือได้ว่าเป็นวรรณกรรมท้องถิ่นที่มีลักษณะเป็นภูมิปัญญาของชาวบ้านอย่างแท้จริง เป็นวรรณกรรมของชาวบ้านในฐานะเป็นผู้สร้างสรรค์ ผู้อนุรักษ์ และผู้ใช้ วรรณกรรมจึงมีบทบาทสำคัญในสังคมลาว คือ ควบคุมสังคมให้เป็นระเบียบด้วยการสอนจริยธรรมให้แก่ประชาชน ที่ได้ประพฤติดี ปฏิบัติชอบ ตลอดจนสอนเรื่องระเบียบจารีตประเพณีอันดีงาม ที่จะพึงปฏิบัติให้คนในสังคมได้ตระหนักถึงอีกด้วย เพราะการขับงึมเป็นสัญลักษณ์ประจำแขวงเวียงจันทน์ ที่ประชาชนได้สืบทอดมาจากบรรพบุรุษจนมาถึงปัจจุบัน เพลงขับงึมส่วนมากจะมีเนื้อหาเกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา เนื่องจากขับงึมมีพื้นฐานมาจากพระพุทธศาสนา จึงทำให้เนื้อหาของบทกลอนขับงึมไม่สลับซับซ้อนมากนัก เพราะเนื้อหาของบทเพลงขับงึมมีหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาสอดแทรกอยู่ด้วย จึงทำให้เข้าใจง่ายสามารถนำมาปฏิบัติได้
• ประเพณีการขับงึม ถือว่า เกี่ยวข้องกับการทำบุญอุทิศส่วนบุญไปให้ผู้ล่วงลับ ตามคติความเชื่อของประชาชนลาวถือได้ว่า การทำบุญไปให้ผู้ล่วงลับไปนั้น จะต้องเอาขับงึมมาฉลองในงานด้วย เพื่อแสดงถึงความรักสามัคคีซึ่งกันและกัน ระหว่างญาติพี่น้องกับผู้ล่วงลับไปแล้ว จะทำให้ผู้ล่วงลับได้รับความสุข สมหวังในภพที่ตนเองอาศัยอยู่ อีกอย่างหนึ่ง ถ้าผู้ล่วงลับไปชอบฟังการขับงึม เมื่อตนเองยังมีชีวิตอยู่ ก็จะบอกลูกบอกหลาน ถ้าตนเองสิ้นชีวิตไปเมื่อไร เวลาทำบุญอุทิศให้ไปจ้างขับงึมมาสมโภช เสพงัน นับเป็นประเพณีที่ได้ยึดถือ และปฏิบัติสืบทอดกันมาจากบรรพบุรุษ โดยเฉพาะแขวงเวียงจันทน์จนแพร่หลายในปัจจุบัน
• จุดมุ่งหมายของชาวแขวงเวียงจันทน์ ใน “การขับงึม” เพื่อให้ความบันเทิงสนุกสนานแก่ประชาชน ซึ่งไม่เคยเหือดหายไปจากแขวงเวียงจันทน์ การขับงึมเป็นเพลงพื้นบ้านในด้านศิลปะการแสดง ที่ได้รับความนิยมสูงสุดของประชาชนชาวแขวงเวียงจันทน์ ไม่ว่างานประเพณีใดๆ ที่เกิดขึ้นในเขตนครหลวงเวียงจันทน์ จะต้องมีการขับงึมมาขบกล่อม ถ้าหากขาดการขับงึมไป ดูเหมือนว่าในงานนั้นจะอยู่ในความเงียบเหงาไม่มีชีวิตชีวา

การขับงึม (รูปแบบเดิม) สูญหายไป เมื่อครั้งที่กองทัพพระยามหากษัตริย์ศึกของสยามบุกเข้าโจมตี แล้วเผยแพร่วัฒนธรรมของสยามไว้แทน ทุกวันนี้ การขับงึม (และขับทุ้มหลวงพระบาง) หาฟังได้ยากยิ่ง เพราะคนที่สามารถขับได้มีน้อย และมีไม่ครบวง ขับงึม เป็น ลำท้องถิ่นของชาวบ้านแถบลุ่มแม่น้ำงึม ส่วนมากจะใช้เป็นบทเกี้ยวพาราสี จีบสาว จีบหนุ่ม กันตามสมัยนิยม