บาศรีพระพุทธรูป

การทำพิธีเชิญขวัญพระพุทธรูป เรียก สู่ขวัญพระพุทธรูป พระพุทธรูปท่านมีจิตใจหรือ ทำไมเราจึงสู่ขวัญให้ท่าน เมื่อเราสู่ขวัญให้ท่านแล้วท่านจะดีใจหรือไม่ ปัญหาเหล่านี้เป็นความข้องใจของชาวพุทธบางคน การนับถือพระพุทธศาสนานั้น ถ้าเราไม่นับถือพระบรมศาสดาผู้เป็นเจ้าของพระพุทธศาสนา เราจะไปนับถือใคร ใครเป็นผู้สอนให้เรารู้จักบาป บุญ คุณ โทษ ประโยชน์ มิใช่ประโยชน์ ใครเป็นผู้สอนให้เรารู้จักมนุษยโลก เทวโลก พรหมโลก และนิพพาน พระพุทธเจ้าพระองค์เดียวเป็นคนสอนอย่างนี้

ภาพนี้เมื่อคราวที่ครูมนตรี - ครูสุวิมล โคตรคันทา และครอบครัว น้อมถวายพระพุทธรูปองค์ประธานวัดบ้านตาติด

เมื่อเราได้ความรู้จากท่านแล้วควรจะรู้จักคุณของท่าน ถึงท่านจะนิพพานไปนานแล้ว แต่ก็ยังมีพระพุทธรูปเป็นตัวแทนอยู่ ดังนั้นคนโบราณอีสานที่นับถือพระพุทธศาสนา เมื่อถึงเทศกาลเดือนห้าของทุกปี ชาวอีสานทุกวัดจะนำพระพุทธรูปลงมาให้ญาติโยมหดสรง เป็นเวลานานถึงหนึ่งเดือน คือตั้งแต่วันขึ้นหนึ่งค่ำเดือนห้าเป็นต้นไป เมื่อครบกำหนดแล้วก็ทำการสู่ขวัญพระพุทธรูป คือเป็นการประกาศให้ชาวพุทธทุกคนทราบว่า นี่คือพระพุทธรูปซึ่งเป็นตัวแทนของพระพุทธเจ้า เรามาหดสรง มาเคารพสักการะบูชาตัวแทนของพระองค์

การกราบการไหว้การสักการะบูชาด้วยดอกไม้ของหอมเป็นอามิสบูชา การประพฤติตนตามคำสอนของพระองค์คือ ละชั่วทำดี และทำใจให้ผ่องใส เป็นการปฏิบัติบูชา มีอานิสสงส์มาก ทำให้ผู้ประพฤติปฏิบัติตามได้รับความสุขกายสบายใจ การสู่ขวัญพระพุทธรูปของชาวอีสานเป็นอามิสบูชา และปฏิบัติบูชาตรงตามคำสอนของพระพุทธองค์โดยแท้.

ภาพนี้เมื่อคราวที่ครูมนตรี - ครูสุวิมล โคตรคันทา และครอบครัว น้อมถวายพระพุทธรูปองค์ประธานวัดบ้านตาติด

ศรี ศรี ปีเดือนแกมถึงเขต พระสุริเยศเข้าสู่ราศรี ผิจ๊กปุน เป็นปี เป็นเดือน เป็นวัน มื้อนี้แม่นมื้อ ......... (ให้บอกวัน, เดือน, ปี ปัจจุบัน) วันนี้เป็นวันมหามงคลอันวิเศษ ฝูงข้าทั้งหลาย ยอมือถวายใส่เกษเกล้า นบพระเจ้า ตนมีรัศมีรังษี ถึงเดือนปีมาไต่เต้า องค์พระเจ้าจึงเสด็จลีลา มีวรรณางามสพาส ข้าพระพุทธเจ้าทั้งหลาย พร้อมกันมากราบไหว้บูชา ฝูงข้าทั้งหลายเอากันมา ขัดลูปไล้ เพื่ออยากได้ดังคำมักคำปรารถนาแห่งฝูงข้าทั้งหลาย บ่ได้มีใจทึบหนา จึงได้ก้มกราบ บาทบาทา ไหว้พระเจ้าตนลือชาเฮืองโลก เพื่ออยากให้สมโชคดั่งคำปรารถนา บ่ได้คลาดแคล้ว ขอให้แล้วยังคำมักคำปรารถนา

ฝูงข้าทั้งหลายบ่มีใจทึบหนาด้วยโทษ ทั้งกริ้วโกรธโกรธา ฝูงข้าทั้งหลายจึงเอากันมา บายศรีสมโภชพระแก้วเจ้า ทั้งผู้เฒ่าและปานกลาง ทั้งสาวฮามและเด็กน้อย เขามีใจชื่นช้อย เลื่อมใสดี ฝูงข้าทั้งหลายจึงได้มาขัดสีสรงเกษ ตามอุปเทศผู้หวังผล ฝูงข้าทั้งหลายยังได้กระทำ เพียรสร้างกุศลหลายหลาก จึงได้มาอุปฐากเจ้าทรงธรรม ผู้ได้นำคำสอนผายโผด สัตว์โลกให้พ้น จากโอฆะสงสาร ขอให้เถิงนิรพานอันล้ำเลิศ ฝูงข้าทั้งหลายบ่ได้เหมิดเสี่ยงความยินดี ต่อพระชินศรี ตนเป็นเค้า เป็นเจ้าแก่คน และเทวดาทั้งหลาย ตนมีรัศมีอันฮุ่งเฮืองบ่เศร้า ตราบต่อเท่า 5 พระ พันวัสสา

ฝูงข้าทั้งหลายยังปรารถนาต่างๆ บางผ่องปรารถนาเอาสมบัติอันมาก สมบัติหลากโลกีย์ เป็นเศรษฐีมูลมั่ง นับด้วยชั่งอสงไขย บางผ่องปรารถนาเป็นพระเจ้าจักรพรรดิราช ขอให้ได้ผาบแพ้ ในทวีปทั้ง 4 คัณนา บางผ่องปรารถนาเป็นอินทาธิราช ตนเป็นอาชญ์แก่เทวดาทั้งหลาย บางผ่อง ปรารถนาเป็นพระปัจเจกโพธิญาณอันล้ำยิ่ง ข้ามพ้นทุกสิ่งในโอฆะสงสาร บางผ่องปรารถนาเอา พระสัพพัญญุตตัญญาณอันล้ำเลิศ นำสัตว์ผู้ประเสริฐสู่นิรพาน บางผ่องปรารถนาเถิงอรหันตา มรรคญาณผายผ่อง หมดบาปแล้วแจ้งส่องดั่งคำมักคำปรารถนา ฝูงข้าฯทั้งหลายจงสัมฤทธิ์สวัสดี อยู่ทุกเมื่อ ด้วยความเชื่อพุทธคุณ

จัตตาโร ธัมมา วุฒิธรรม 4 ประการ คือ อายุ วรรณะ สุขะ พละ จงเจริญในขันธสันดาน แห่งฝูงข้าฯ ตราบต่อเท้าเข้าสู่เมืองแก้ว กล่าวแล้วคือว่า มหานีรพานทุกตนทุกคน ก็ข้าเทอญ นิพพานะ ปัจจัยโยโหตุ สาธุ สะทา ติฏฐะตุ พุทธะรูปัง สาวกานัง ปะติฏฐะกัง สาธุฯ

ภาพนี้เมื่อคราวที่ครูมนตรี - ครูสุวิมล โคตรคันทา และครอบครัว น้อมถวายพระพุทธรูปองค์ประธานวัดบ้านตาติด