ก       ข       ค       ฆ       ง

คำอีสาน	ความหมาย
ค้งน้ง	ว. โก่ง โค้ง สิ่งที่มีลักษณะโก่งโค้งมากเรียก ก่งค้งน้ง โค้งโน้ง ก็ว่า ถ้า ก่งนิด ๆ เรียก ก่งค้องน้อง
ค่น	ก. เคล็ด แพลง ตีนพลิกเพราะตำตอ เรียก ตีนค่น ตีนซ่น ก็ว่า
คบงัน	ก. ฉลอง สมโภช การแสดงความรื่นเริงในงาน เช่น ร้องลำทำเพลง เรียก เล่นมหรสพคบงัน
ค้องย้อง	ว. คนที่มีรูปร่างเล็กและผอม เวลายืนโกงนิดหน่อย เรียกว่า ยืนค้องย้อง
ค้อย	ว. ลาด เท เอียง สถานที่ลาดต่ำลงไปจนถึงต่ำสุด เรียก ค้อย เช่น หย่างลงค้อย
คะนิง	ก. คะนึง คิดถึง การรำพึงคิดถึง เรียก คะนิง
คะมะ	ก. ตกใจ กลัว อย่างว่า นางก็ตกคะมะไห้ดิ้นทั่งทวงสลบ พระกาโยเหลือง หล่าคนตายกะด้าง (สังข์ศิลป์ไชย)
คะลำ	น.ผิด บาป กรรม สิ่งใดที่ทำลงไปผิดจารีตประเพณี ผิดกฎหมาย ผิดระเบียบ ผิดศีลธรรมในทางพระศาสนา จะมีโทษมาก โทษน้อย หรือไม่มีโทษ แต่สังคม รังเกียจ สิ่งนั้นเรียก คะลำ
คัก	ว.ถนัด แน่ชัด ถูกต้อง แน่นอน การเห็นโดยไม่มีเคลือบแคลงสงสัย เรียก เห็นคัก ยืนยันสิ่งที่พูดไปถูกต้อง เรียก แหม่นคัก ๆ
คันคาก	น.คางคก เป็นสัตว์สี่เท้าจำพวกกบ เขียด แต่หนังหนาเป็นตะปุ่มตะป่ำ เรียก เขียดคันคาก ขี้คันคาก ก็เรียก
คันจ้อง	1 น.ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่งในจำพวกลำดวน เรียก ต้นคันจ้อง 2 น. ชื่อร่มกั้นแดดชนิดหนึ่งทำด้วยผ้า เรียก คันจ้อง หรือ ฮ่มจ้อง
คันโซ้	1 น.แมลงปอ ชื่อแมลงชนิดหนึ่ง ลำตัวยาว เรียก แมงคันโซ้ 2 น. โชงโลง เครื่องมือสานด้วยไม้ไผ่มีคันยาวสำหรับจับ ใช้วิดน้ำเข้านา เรียก คันโซ้ กะโซ้ ก้านโซ้ ข้องโซ้ ก็ว่า
คันยู	น. ร่ม ทำด้วยกระดาษ ใช้กั้นแดดกั้นฝน เรียก คันยู คันฮ่ม ฮ่มกระดาษ
คันส้าว	น. ไม้สำหรับสอยสิ่งที่อยู่สูง ทำด้วยไม้ไผ่หรือไม้แก่น เช่น คันส้าวต่อยหมาก ม่วง หมากมี้
คันหลาว	น. ลำไม้ไผ่เสี้ยมปลายทั้งสองข้าง สำหรับหาบฟ่อนข้าวมากองไว้ในลาน
คัว	ก. เอามีดชำแหละ หรือเชือด เรียก คัว เช่น คัวปลา คัวซี้น หรือการถากไม้ ไสกบ เพื่อทำเครื่องเรือน ก็เรียก คัว เช่น การผ่าไม้เป็นแผ่น เรียก คัวแป้น
คีก	ว. โดดเดี่ยว ไม่มีคู่ชายหญิงที่อยู่โดดเดี่ยวเดียวดาย เรียก คีก คี่ ก็ว่า
คีง	น. ร่างกาย ตัว ตน ร่างกายหมดทั้งร่าง เรียก คีง เลาคีง ก็ว่า
คึด	ก. นึก คิด ระลึกถึง เรียก คึด เช่น คึดค้อยค้อย คิดบ่อย ๆ คิดแล้วคิดอีก, คึดเคียด คิดรังเกียจ, คึดต่อ คิดจะพึ่งพาอาศัย, คึดฮอด คิดถึง, คึดฮ่ำ ระลึกถึงเสมอ
เคดเลด	ว. หน้าที่มีลักษณะยาว เรียก หน้ายาวเคดเลด
เคิก	ก. เสียเวลา เช่นถึงเวลากินไม่ได้กิน เรียก เคิกกิน ถึงเวลานอนไม่ได้นอน เรียก เคิกนอน ถึงเวลาไปไม่ได้ไป เรียก เคิกไป
เคียด	ก. โกรธ เคือง แสดงอาการโกรธเคือง เรียก เคียด
เคะเยะ	ว. เขยก อาการเดินลงเท้าไม่ถึงพื้นเพราะเจ็บ เรียก ย่างเคะเยะ
เคาะเยาะ	ว. อาการเต้นของกบหรือเขียดตัวเล็ก ๆ ว่า เต้นเคาะเยาะ เคาะเยาะแคะแยะ ก็ว่า ถ้าตัวใหญ่เรียกว่า เต้นโคะโยะ โคะโยะเคะเยะ ก็เรียก
เคิก	ก.เสียเวลา เช่น ถึงเวลากินไม่ได้ยิน เรียก เคิกกิน ถึงเวลานอนไม่ได้นอน เรียก เคิกนอน

 

คำอีสาน	ความหมาย
ฆรณี	น. เมีย แม่เรือน

 

คำอีสาน	ความหมาย
ง้องแง้ง	น. ลูกน้ำ ลูกของยุงที่ไข่ลงในน้ำเวลาแตกเป็นตัวเคลื่อนไหวไปมาได้ เรียก แมงง้องแง้ง
ง่อนต่อ	น. ส่วนของศีรษะบริเวณเหนือตีนผม ใต้ท้ายทอย เรียก ง่อนต่อ
งัว	น. วัว โค เรียก งัว มอ ก็ว่า วัวบรรทุกสิ่งของใส่ต่าง เรียก งัวต่าง วัวตัวผู้ เรียก งัวเถิก วัวตัวเมีย เรียก งัวแม่
งาย	น. เวลาเช้า คนเรากินอาหารวันหนึ่งสามครั้ง กินเวลาไม่เกินสามโงเช้า เรียก กินเข้างาย กินไม่เกินเที่ยง เรียก กินเข้าสวย กินตอนค่ำเรียก กินเข้าแลง สำหรับเวลาเช้า ถ้ากินเลยสามโมงเช้าเรียก กินงายเงิก งายตาเหลือก ก็ว่า
งีม	น. ชิ้น ส่วน ผลไม้ที่ผ่าออกเป็นชิ้นๆ แต่ละชิ้นเรียก งีม เช่น กินหมากม่วงไป สองงีม
งึก	ก. ผงก ผงกศีรษะเรียก งึกหัว ถ้าเป็นอาการผงกหัว เรียก งึกงึก เช่น กิ้งก่าใหญ่ผงกศีรษะ เรียก กะปอมตอดเงางึกงึก ถ้าตัวเล็ก เรียก ตอดเงางิกงิก
งึด	ว. แปลก ประหลาด มหัศจรรย์ เห็นเขาทำได้แต่ตัวเราทำไม่ได้ เกิดความอัศจรรย์ใจ เรียก งึด
เงิก	ก. ยกขึ้น เงยขึ้น แหงนขึ้น อย่างว่า เงิกหน้าเบิ่งฟ้าเห็นแต่หมู่ดวงดาว ใจคะนิงหาแต่นางผู้ไกลบ้าน
แงง	ก. ส่องกระจก การส่องกระจกดูเงาหน้า เรียก แงงแหว่น
แงน	ว. งอน ตะโพกงอน เรียก ดากแงน

 คำอีสานแยกตามหมวดอักษร

หมวดอักษร ก-ข-ค-ฆ-ง	หมวดอักษร จ-ฉ-ช-ซ-ฌ-ญ
หมวดอักษร ฎ-ฏ-ฐ-ฑ-ฒ-ณ	หมวดอักษร ด-ต-ถ-ท-ธ-น
หมวดอักษร บ-ป-ผ-ฝ-พ-ฟ	หมวดอักษร ภ-ม-ย-ร-ฤ
หมวดอักษร ล-ฦ-ว-ศ-ษ-ส	หมวดอักษร ห-ฬ-อ-ฮ
ชื่อของสัตว์ต่าง ๆ	ชื่อของพืชชนิดต่าง ๆ

มี "คำ" ในภาษาอีสานมากมายที่น่าสนใจ และนี่คือคำบางส่วนที่อยากนำเสนอไว้ สำหรับท่านที่สนใจใคร่รู้ บางคำเป็นคำโบราณ ที่อาจจะไม่ได้ยินบ่อยนักในภาษาพูดปัจจุบัน ยกเว้นเมื่อสนทนา กับคนที่มีอายุในแถบชนบทจริงๆ เท่านั้น เพื่อให้สะดวกในการค้นหา จึงได้จัดแยกหมวดหมู่ตามลำดับอักษร สนใจคำไหนเชิญเลยครับ (แต่ช่วงนี้อาจจะยังมีน้อยอยู่นะครับ) จะพยายามเร่งจัดหาเพิ่มเติมให้สมบูรณ์เร็วที่สุด หรือท่านอยากทราบคำไหนเป็นพิเศษ ก็แจ้งผ่านมาทางอีเมล์  นะครับ จะจัดหาให้โดยพลัน อย่าได้เกรงใจ และเรายังมี สารานุกรมภาษาอีสาน-ไทย-อังกฤษ ไว้ให้ท่านค้นหาอีกด้วย

นอกจากนั้นยังได้รวบรวมคำพูดของฅนอีสานที่น่าสนใจ ตามที่หลายๆ ท่านสอบถามมาทาง Facebook Fanpage ซึ่งก็ได้ให้คำอธิบาย ทั้งรูปประโยค การใช้คำ ที่มา และภาพประกอบไว้แล้ว แต่ค้นหาในเพจเฟซบุ๊คยากสักหน่อย เลยนำมารวมไว้ในเว็บไซต์นี้ [ คลิกเพื่อไปค้นหากันได้เลย ] จะได้รวบรวมเพิ่มเติมให้เรื่อยๆ ต่อไป ท่านอยากคำใดเพิ่มเติมก็สอบถามทาง Inbox Fanpage ได้เลยครับ

คำอีสาน - ไทย

คำอีสานแยกตามหมวดอักษร

หมวดอักษร ก-ข-ค-ฆ-ง	หมวดอักษร จ-ฉ-ช-ซ-ฌ-ญ
หมวดอักษร ฎ-ฏ-ฐ-ฑ-ฒ-ณ	หมวดอักษร ด-ต-ถ-ท-ธ-น
หมวดอักษร บ-ป-ผ-ฝ-พ-ฟ	หมวดอักษร ภ-ม-ย-ร-ฤ
หมวดอักษร ล-ฦ-ว-ศ-ษ-ส	หมวดอักษร ห-ฬ-อ-ฮ
ชื่อของสัตว์ต่าง ๆ	ชื่อของพืชชนิดต่าง ๆ

นับตั้งแต่ปี 2558 เป็นต้นมา เครือข่ายอินเทอร์เน็ตมีความเร็วสูงขึ้น โลกเริ่มเปลี่ยนไปมากขึ้น โลกเสมือน หรือ สังคมออนไลน์ (Social Network) เริ่มมีอิทธิพลต่อการเสพสื่อของคนทั้งโลก จากที่เคยอาศัยข่าวสารจากหนังสือพิมพ์ วิทยุกระจายเสียง โทรทัศน์ที่มีไม่กี่ช่องสถานี มาสู่ยุคดิจิตอล มี Facebook, Twitter, Line, YouTube มีสถานีโทรทัศน์ดิจิตอล สถานีโทรทัศน์ผ่านดาวเทียมมากมาย พวกเราสามารถเสพข่าวสาร ความบันเทิงผ่านเครือข่ายคอมพิวเตอร์ เครือข่ายโทรศัพท์ 3G, 4G, 5G ทุกคนล้วนแต่มีโทรศัพท์ที่เชื่อมต่อโลกออนไลน์ได้ ทำให้การเผยแพร่ความรู้ ความบันเทิงเป็นเรื่องง่ายๆ

นี่จึงเป็น ยุคทองของผู้ผลิตสื่อ ผลิตงานศิลปะ (บันเทิง เพลง สารคดี ภาพยนตร์) ได้อย่างง่ายดาย โดยใช้เครื่องมือง่ายๆ อย่าง โทรศัพท์มือถือ กล้องดิจิตอลเล็กๆ แล้วอัพโหลดเข้าสู่โลกออนไลน์กันเอง ไม่ต้องมาง้อสื่อสิงพิมพ์เพื่อการโฆษณา ไม่ต้องง้อช่องโทรทัศน์ หรือสถานีวิทยุในการเผยแพร่ สามารถป่าวประกาศผ่าน Facebook, Line ให้คนรู้ แล้วอัพโหลดผลงานขึ้นเผยแพร่กันง่ายๆ บนช่อง YouTube ของตนเอง เราจึงเห็นศิลปินหน้าใหม่เกิดขึ้นมากมายเพียงชั่วข้ามคืน โดยไม่ต้องพึ่งพาค่ายบันเทิงค่ายใหญ่อีกต่อไป

และนั่นทำให้เกิด "ศิลปินหน้าใหม่" ขวัญใจคนอีสาน มีเพลงดังๆ ภาษาอีสานมากมาย ท่วงทำนองไพเราะ ติดใจ ชวนขยับแข้งขยับขา ออกอาการอยากฟ้อน อยากดิ้นขึ้นมา แต่... ภาษาในเพลงบางคนกลับไม่เข้าใจ ทั้งสำเนียง ความหมายในเพลง "อีสาน" เหล่านั้น ไม่ต้องกังวลใจเพราะเรามีบริการ "ภาษาอีสานจากเพลง" ไว้คอยช่วยเหลือท่านอยู่แล้ว คลิกไปชมกันได้ สนใจเพลงใด อยากทราบความหมายบอกมาได้เลย เราพร้อมจัดให้ครับ

แฟนานุแฟนไม่ว่าจะอยู่ในท้องถิ่นภาคใด ได้ฟังเพลงลูกทุ่ง-หมอลำภาษาอีสานแล้ว สนุกสนาน ม่วนถูกใจ แต่ไม่เข้าใจเนื้อหาของเพลงก็สามารถส่งคำขอผ่านทางอีเมล์ หรือหน้า Facebook Fanpage ของเรามาได้เลย อาว์ทิดหมู มักหม่วน จะจัดเนื้อหาพร้อมคำแปลมาฝากท่านแน่นอนครับ บอกชื่อเพลง ชื่อนักร้องมาโลดครับ เดี๋ยวจัดให้...